چه عواملی بر رفتار متفاوت شرکت‌های ارزشی و رشدی مؤثرند؟ شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران

هدف: مطالعات اخیر پتکوا و ژانگ (2005) و چوی (2013) شواهدی از داده‌های آمریکا برای رفتار متفاوت شرکت‌های رشدی و ارزشی نشان می‌دهند؛ اما دلایل و منابع، گویای این رفتار متفاوت نیستند. علاوه‌بر این، مشخص نیست که آیا چنین اختلاف‌هایی همچنان در بازارهای سرمایه کشورهای دیگر ادامه دارد یا خیر. در مقاله حاضر با بررسی رفتار دینامیک بتای اهرمی و تجاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، تلاش شده است که در چندین دوره از وضیعت‌های ثبات و بحران اقتصادی در طول سال‌های 1388 تا 1396 به این دو سؤال پاسخ داده شود.روش: برای دستیابی به این هدف، رگرسیون چندگانه و آزمون‌های پارامتریک میان شرکت‌های ارزشی و رشدی برای بررسی آثار متغیرهای مالی و بازاری مانند اهرم، نرخ بازده دارایی‌ها، رشد فروش، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری و احساسات بازار اجرا شده است.یافته‌ها: در دوره بحران اقتصادی، بتای تجاری سهام ارزشی به‌طور منفی تحت تأثیر اهرم مالی و به‌طور مثبت تحت تأثیر اهرم عملیاتی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، بتای تجاری سهام رشدی فقط به‌طور مستقیم از سودآوری تأثیر می‌پذیرد. نتایج از این مفهوم حمایت می‌کند که اهرم مالی و عملیاتی بالا، در افزایش ریسک شرکت‌های ارزشی در بحران اقتصادی نقش مهمی ایفا می‌کند.نتیجه‌گیری: یافته‌ها و نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که متغیرهای مالی و اقتصادی اثرگذار بر بتای تجاری سهام رشدی و ارزشی در دوره بحران اقتصادی متفاوت است. به‌طور خاص، مشاهده می‌شود که اهرم مالی و عملیاتی به‌طور شایان توجهی توانایی شرکت‌های ارزشی را برای پاسخ‌گویی به وضعیت نامطلوب اقتصادی، تحت تأثیر قرار می‌دهد.